Ljubljana seyahatiöde Metelkova adında bir bölgeye denk geldim. Gelin biraz bahsedeyim.
Ljubljana’da çok enteresan bir noktaydı gerçekten. O kadar tarihi binaların arkasında böyle bir bölge bulacağımı inan hiç beklemezdim. Hikayesi ise başlı başına bir roman olur. Metelkova’nın böyle bol grafitili olduğuna vs bakmayın. Burası geçmişte askeri bir kışla. Bölge 1991 yılına kadar Yugoslavya askeri kontrolünde kışla olarak kullanılıyordu. Fakat 1991’de Slovenya’nın bağımsızlığını ilan etmesi ile birlikte bu askerler buradan çekiliyor. Mesele ise bundan sonra başlıyor. 1991 yılında terkedilen bu alana dönem hükümeti dokunmayınca, 200 kadar Sloven genç bölgeyi ele geçiriyor. Bu 200 kişi tamamen anarşist bir grup vs değil, şehrin tanınmış aktivistleri, sanatçılarından ve onlara destek verenlerden oluşuyor. Bölgeyi ele geçirdikten sonra burayı özgürce kullanacaklarını ve kimseye zarar vermeyeceklerini iletiyorlar hükümete. Bu durum Sloven Devleti tarafından hoş karşılanmasa da, fikirlere saygı nedeniyle kabul ediliyor ve günümüe kadar geliyor. Ürkütücü gelebilir biraz fakat gündüzünü fotoğraflamak için, akşamını ise bir bira içmek için tercih edebilirsiniz. Burayı araştırırken, Ljubljana Belediye Başkanı’nın şöyle bir ifadesini okudum. Burası Ljubljana’nın kültür merkezi. Geçmişi.
Karma sanat stüdyoları, galeriler, konser alanları, kafeler, barlar ve dans kulüpleri bulunan dört binadan oluşuyor Metelkova. Askeri binaların dış cepheleri ve iç mekânlar işgal süresince duvar resimleri, grafitiler ve heykellerle süslenmiş durumda.. Gollum’a benzeyen heykeller ise gerçekten ana temayı oluşturuyor. Müzik ise Metelkova’nın yaşam. Daha çok elektronik ve punk müzik icraa ediyorlar. Sanatın her alanında atölyeler düzenleniyor. Irkıçılığa karşı oluşturulan kampanyalar ve sosyal şiddet için bilinçlendirme çalışmalarıyla birlikte tüm bu etkinlikler, Metelkova’daki komünal yaşamı tüm topluma açık bir hale getiriyor.
2006 yılında binalardan bir tanesi yıkılsa da geri kalan için Slovenya Hükümeti ile aktivistler arasında müzakereler devam ediyor. Fakat ortada bir gerçek var ki, gün geçtikçe yeri daha da sağlamlaşıyor Metelkova’nın. Slovenya’nın bir kültürü olarak kabul ediliyor..
En basit örnek biziz. Türkiye’den kalkıp Slovenya’da burayı ziyaret etmeye geldik. Demek ki, Slovenya’nın kültürü olarak empoze ediliyor artık. Yolunuz düşerse görün derim. Ljubljana’ya gelip buraya uğramamak haksızlık olur.
